İnsanlarda olduğu gibi köpeklerde omurgalarında kaymış disklere karşı hassastır, köpeklerde intervertebral disk hastalığı kaymış ya da fıtıklaşmış disk anlamına gelir. Köpeklerin tamamı hastalıktan etkilenebilir, bunun için spinal bir yaralanma ya da başka bir sorun etkilidir.
Hastalığı önlemenin ya da riski azaltmanın yolu yoktur ancak risk azaltılabilir ve yaralanmış olan köpek en iyi şekilde bakılarak hızlıca iyileştirilir. Omurlar arasında amortisör görevi gören pedler olan disk yerinden çıkabilir, çıkıntı yapabilir, şişebilir, bozulabilir, yırtılabilir, çökebilir ya da fıtıklanabilir.
Omurlar arasında disk olarak adlandırılan yumuşak yastık herhangi bir nedene bağlı olarak kayabilir ya da fıtıklaşabilir aynı zamanda yaşanan bir dejenerasyondan dolayı diskler ağrı ve nörolojik sorunlara neden olur.
Omurgadaki disklerin dejenere olmasından dolayı iç disk malzemesi kırılarak omurilik sıkışması yaşanır. Köpeklerde iki tip intervertebral disk hastalığı vardır;
- Aniden meydana gelen bitki fıtığı Hansen Tip 1.
- Kademeli ve kronik bozulma Hansen Tip 2.
Köpeklerde İntervertebral Disk Hastalığı Belirtileri
Hafif ağrı ile birlikte aynı zamanda şiddetli ağrı yaşayabilen köpeklerde intervertebral disk hastalığı belirtileri arasında kısmen ya da tam felce kadar varan sonuçlar ortaya çıkabilir.
Disk malzemesinin yüksek hızda spinal kanala göndererek akut yırtılma meydana geldiği gibi aynı zamanda malzeme kanala sızarak ağrı ya da aşamalı şekilde ilerleyen zayıflık ve sonucunda felce neden olur.
Köpek disk herniasyonunun konumuna göre belden aşağı ya da boyundan aşağı kadar felç olabilir. Köpeklerde intervertebral disk hastalığı belirtileri arasında şunlar sayılır;
- Kafa düşmesi.
- Hareket etme isteksizliği.
- Dokunmaya karşı duyarlılık.
- Geriye doğru kemerleşme.
- Arka ayakları üzerinde sürüklenme.
- Ayakta durma sorunu.
- Yürüyememek ve sıklıkla çökmek.
- Dokunulduğunda ağlama.
Köpeklerde İntervertebral Disk Hastalığı Tedavisi
En iyi tedaviyi uygulayabilmek için veterinerin köpeklerde intervertebral disk hastalığı sonucu acı çekildiğini onaylanması gerekir. Onaylama işlemi non-invaziv bir BT yapılabildiği gibi aynı zamanda MRI çalışması ile de yapılır.
Ardından etkili tanılama araçları ile kontrastlı omurga çalışmaları bunları takip eder bunun nedeni omurga tümörü başta olmak üzere menenjit ya da diğer iltihaplı hastalıklar gibi olası problemleri saf dışı bırakmaktır.
Diskin yırtılması halinde anestezi altında iken köpek ameliyat edilir, 1 ila 3 saat arasında süren ameliyat işleminde omurilik kanalı açılır, disk malzemesi çıkarılır ve kanamanın kontrol edilmesi gerçekleştirilir.
İnsanlarda olduğu gibi hasar gören diskin tamir edilmeye ihtiyacı yoktur köpek tamamen iyileştikten sonra normal şekilde hareket edebilir. Köpeklerde intervertebral disk hastalığı tedavisi ile acil durumlarda iyileşme için prognoz değişir arka bacaklarını hisseden köpeklere hemen yapılan cerrahi operasyon sonrasında %95 oranında iyileşme gerçekleşir.
Aksi halde iyileşme süreci çok daha uzun sürer ancak omuriliğin baskısını ortadan kaldıran bir ameliyat olduğundan dolayı birçok köpek benzersiz bir rahatlama hisseder. Operasyon sonrası yaşanan ağrı dengeli ağrı kesiciler ile giderilir.
Ayrıca üretranın gevşetir edebilmesi adına ilave ilaç ihtiyacı gerçekleşebilir bu sayede köpek normal şekilde idrar yapar. Özellikle idrar yolu enfeksiyonu teşhisi konulan köpekler için antibiyotik tedavi uygulanır.
Cerrahi operasyondan sonra sırttaki dikişler yaklaşık 2 hafta sonra çıkarılır ve ardından köpek yürüyebilir. Ancak insanlarda olduğu gibi tam anlamıyla iyileşme için yeterli olan süreç çoğu zaman birkaç ay sürebilir.
Evde uygulanacak profesyonel fizik tedavi süreci hızlandırır, hareketsizlik ve ağrı yeniden yaşamaya başladığında başka bir ameliyat gerekebilir. Köpekte egzersiz yaparken, yatarken, kalkarken, uzandığında ya da zıpladığında ağrı hissedilmesi halinde hiç beklemeden uzman bir veterinere danışılmalıdır.
Köpeklerde İntervertebral Disk Hastalığı Nasıl Geçer?
Özellikle küçük ırkların birçoğunda yaşanan köpeklerde intervertebral disk hastalığı tamamen önlenebilen bir hastalık değildir bundan dolayı köpek hastalığa karşı eğimlidir.
Genellikle kilolu köpeklerde yaşanan eklem ve kemik problemlerini önlemeye yardımcı olabilmek için obezite diyetleri uygulanmalıdır. Normal kilosundan daha fazla olan köpeğin tüm hastalıklara yakalanma riski bulunur dolayısıyla alınacak önlemler sadece köpeklerde intervertebral disk hastalığı nasıl geçer sorusunun cevabı ile sınırlı kalmaz.
Köpeğin hastalığından şüphe duyulmaya başlandığı anda hemen veteriner desteği alınmalı böylelikle sakatlanma olasılığı ortadan kaldırılmalıdır. Omurgasınına zarar verebilecek her türlü hareketi önlenmeli ve gerekli olduğu her durumda köpeğe yardım edilmelidir.
Köpeklerde İntervertebral Disk Hastalığı Öldürür Mü?
Köpeklerin omurgası eklemlidir böylelikle vücudun hareketleri kolaylaşır ve tüm sinir uyarılarının iletilmesinde önemli olan omurilik korunur. Her omur lifli bir halka ile çekirdekten oluşan intervertebral disk yardımı ile diğerine eklenir.
Ancak belli yerlerde omuriliğin sıkışmasına neden olan travma ya da malformasyon ardından disk yer değiştirebilir. Genellikle ağrı ve motor güçlükleri ile ortaya çıkan disk hastalığı arka bacaklarda oluşan felç ve hassasiyet kaybına kadar kalıcı hasara sebep olur.
Köpeklerde intervertebral disk hastalığı öldürür mü? sorusunun cevabı tam bu noktada önem kazanır, hastalığa bağlı bir ölüm gerçekleşmesi söz konusu değildir ancak kalıcı olarak hasar görür. Yapılan cerrahi operasyon ile omurlarda oluşan problemin ortadan kaldırılması söz konusudur.
İyileşme süreci kademelidir ve belirsizdir, belirsizliğe neden olan omuriliğin aldığı hasar seviyesidir bu durumda felç önemli bir göstergedir.
Ağrıyı azaltan fizyoterapi ya da lazer gibi fonksiyonel rehabilitasyon köpeğin belli kapasiteleri geri kazanmasına yardımcı olur. Aynı zamanda herhangi bir kas kaybını önlemek ya da hızlı hareket etmesini sağlayabilmek için uyarılması böylelikle mümkün olur.
Köpeklerde İntervertebral Disk Hastalığı Hangi Irklarda Görülür?
Belli köpek türlerinin çok daha kolay etkilendiği intervertebral disk hastalığı köpekteki saldırganlık, inleme, kalkarken ya da yatarken zorluk şeklinde kendini gösterir. İki farklı tipten biri olan Hansen tip 1 yatkınlığı Jack Russell, Fransız Lhasa, beagles, dachshunds, bulldog, apso, kıvırcık bichon, shih tzu gibi ırkları etkiler.
Aynı zamanda Hansen Tip 2 Alman çoban köpekleri olmak üzere Labrador, rottweilers doberman gibi büyük köpek ırklarını aynı zamanda 6 ile 7 yaş civarındaki tüm köpek ırklarını etkilediği bilinmektedir.
Aynı zamanda bu hayvanların yanı sıra poodle ve pekingese ırklı köpeklerde hastalığa karşı kalıtımsal olarak yatkınlık söz konusudur. Köpeklerde intervertebral disk hastalığı hangi ırklarda görülür araştırıldığında yaklaşık 3 ila 4 yaşlarındaki benzeri ırkları etkilediği ortaya çıkar.
Genellikle 5 yaş civarında ortaya çıkan hastalık great dane, boxer ya da German shepherd dog cinsi köpeklerde çok daha yüksek oranda görülür. Orta yaş köpeklerde görülme sıklığı daha fazla olan intervertebral disk hastalığında dachshund ırkı klinik olarak en yüksek risk grubuna sahiptir.
Semptomları ağrıdan bacaklardaki paralize kadar değişiklik gösterir. Bilgisayar tomografi görüntüleme, magnetik rezonans erken disk dejenerasyon tanısında uygulanan en iyi yöntemdir.
İntervertebral disk hastalığı olan köpeklerin prognozu semptomların başlangıç süresi ile nörolojik disfonksiyon süresine bağlı olarak kabul edilir. Sonuç itibarıyla hastalık felç gibi belirtiler görülmeden ya da ilerlemeden önce teşhis edilebilir ve buna göre tedavi seyri belirlenir.
Yapılan cerrahi müdahale ile fıtık giderilir ve köpek normal fonksiyonlarına kavuşur ancak sinir dejenerasyonun gerçekleşmesinin ardından hastalık sürecinde geri dönüş söz konusu değildir kalıcı sakatlıklara neden olur.
Yorum (Yok)