Parazit veya halk arasındaki adıyla asalak, kendinden başka bir türün üzerinde veya içinde yaşayan ve diğer canlının hayatını riske atmak pahasına da olsa onun besinini tüketen mikroorganizmalardır. Dış parazitler vücut yüzeyine yapışmış pireler, keneler veya çeşitli bitler olabilir; iç parazit ise bu dış parazitlerin iç organlara geçmiş halidir. İç parazit bulaştığı hayvanın farklı iç organlarına yayılarak, gerekli önlemler alınmaması durumunda, onu günbegün içeriden bitirebilir. Genellikle mide ve bağırsakta daha yaygın olarak karşımıza çıkarlar ancak kalp ve akciğer gibi solunumla ilişkili organlarda da görülmelerini mümkündür. İç parazit hastalığını önlemek için köpeğimizin iç- dış parazit aşılarını düzenli olarak yaptırmalı, yediği yiyeceklere ve yaşadığı ortama dikkat etmeli, özen göstermeliyiz.
İç paraziti çıplak gözle tespit etmek zor olabilir ancak bazı durumlarda nadiren da olsa bu parazitler dışkıdan tespit edilebilir. Kancalı kurtlar, kalın bağırsak kurtları mikroskobik inceleme sonucunda tespit edilebilir. Tenyalar anüs çevresindeki kıllardan teşhis edilebilir. Gözle görülemeyecek denli küçük iç parazitlerin tespitinde veterineriniz tarafından verilen galita adlı dışkı testi uygulanabilir.
Elbette en iyisi köpeğinizin bu tip sorunlarla karşılaşma düzeyini en aza indirgemek için gerekli önlemleri almaktır, tablet veya enjeksiyon yöntemiyle uygulanan iç parazit aşılarını gereken düzenli aralıklarla yaptırmanız, varsa veterinerinizin önerdiği iç parazit hapını düzenli olarak önerilen aralıklarda almanız, düzenli veteriner kontrollerini ihmal etmemek ve köpeğinizin pire kontrolünü sağlamanız, sivrisinekler ile bulaşan kalp kurdunu önlemek için de veterinerizin önerdiği bir kalp kurdu önleyici kullanmanız tavsiye edilir.
Köpek Cinsleri tamamında sorun yaşamasına sebep olan tek ve belli tipte bir iç parazit yoktur, iç parazitlerin birden fazla çeşidi vardır. Bunlar;
Askaritler: Halk arasında ince bağırsak kıl kurtları veya yuvarlak solucanlar olarak bilinen bu parazitler gelişim bozukluklarına yol açarlar. Henüz gelişim süreci tamamlanmamış bir yavru köpeğin gelişim sürecini tamamlanmadan durdurabilir. Bu sebeple yaşanan sindirim sistemi sorunları dolayısıyla köpekte aşırı gaz ve sebeple de deyim yerindeyse göbekli bir görüntü oluşabilir. Bağırsakları özel olarak etkisi altına sebebiyle kusma ve ishal bu tip parazitte sıklıkla gözlemlenir.
Tenyalar: Bilinen diğer adlarıyla; yassı kurtlar, yassı solucanlar, şerit veya tapeworm. Genelde köpeğinizin yaşam alanında yuva yapmış olurlar. Hareket halindedirler ve beyaz renklidirler. Tenyalar köpeğinizin yaşam alanında yuvaladığı için, alanın detaylı olarak dezenfekte edilmesi tedavinin sürekliliğini sağlaması için olmazsa olmazdır.
Kalp Kurtları: Bir kan emici ve yayıcı olan sivrisineğin ısırması sayesinde köpeğin vücuduna giren kalp kurtları, kalp üzerinde yaşamaya başlarlar ve zamanla onu işlevsiz hale getirirler, direkt olarak solunum sistemine etki etmeleri sebebiyle çok ciddi sonuçlara yol açabilirler.
Kancalı Kurtlar: Bu da bağırsakları etkileyen bir parazittir, bu mikroorganizmalar kancalı yapıda dişlere sahiptir ve bu dişleriyle bağırsak duvarına tutunup içerde bir kanamaya sebep olurlar. Dışkıda kan, ishal, kusma bu tip iç parazitin önemli belirtileridir. Vücutta kansızlığa neden olurlar. Kancalı kurtların yavru köpeklerde görülme oranı daha yüksektir.
Kalın Bağırsak Kurtları: Oral yolla sindirim sisteminin alt kısmına etki eden kalın bağırsak kurtları, köpeklerde ishal ve kusma kaynaklı kilo kaybına yol açar.
Köpeklerde İç Parazit Hastalığı Belirtileri
Hastalığın erken teşhisi, tedavinin etkinliğini belirleyen hayat kurtarıcı bir etmen olduğu için, sizler için iç parazit hastalığı belirtilerini hiç ihtiyaç duymamanızı umarak aşağıda listeledik.
- Karın şişliği
- Karın şişliğinin sebep olduğu anormal derecede gaz üretimi
- Kilo kaybı
- Kusma
- Tüy azalması
- Tüylerde kuruluk
- Tüy renginde solma
- Öksürük (Parazitin solunum yollarını da rahatsız etmesi durumunda)
- İshal (Kötü kokulu)
- Mukus benzeri dışkı
- Siyah renkte dışkı
- Dışkıda kan
- Anemi (Kansızlık)
- Gelişimsel sorunlar
- Bitkinlik
- Göz içinde enflamasyon
Köpeklerde İç Parazit Hastalığı Tedavisi
Köpeğinizdeki ve ortamdaki dış parazitlerden kurtulmadan iç parazitlerden kurtulmanız pek mümkün değildir, kurtulsanız dahi köpeğiniz eski yaşam alanına veya tespit edilememiş parazitli bölgeye döndüğünde tedavi etkisini yitirebilir. Bu sebeple veterinerinizin önerdiği anti parazit ilacını veya ilaçlarını yine veterinerinizin önerdiği aralık ve sürede kullanmanız önerilir. İç parazitin sebep olduğu vücuttaki sıvı kaybından dolayı tedavinin olmazsa olmazı rehidratasyon uygulamasıdır. Kusma ve ishal semptomları devam ettikçe sıvı takviyesine devam edilmelidir. Buna ek olarak tedavi süresinde bazen mide koruyucuların kullanımına ihtiyaç duyulabilir. Tedavi süresince veteriner tarafından önerilen beslenme programı dikkatlice takip edilmelidir.
Ancak her hastalıkta olduğu gibi iç parazit hastalığında da özenle altını çizmek gerekir ki, tedavi süreci veya çok daha korkunç sonuçlar doğurabilecek aşamalara geçilmemesi için vaktinde ve düzenli aşılama en etkili yoldur. Köpeğiniz dünyadaki yaşamının 6. Haftasını doldurduğunda aşılama başlatılabilir, aşılamaya başlamak için en geç 8. Haftaya kadar beklemelisiniz ve sonrasında köpeğiniz 18-20 haftalık olana dek 2 ila 4 haftalık zaman periyodlarıyla düzenli olarak bu aşı tekrarlanmalıdır.
Köpeklerde İç Parazit Hastalığı Nasıl Bulaşır?
Askaritler köpekten köpeğe bulaşabilir ve birçok hastalık gibi anneden bağışıklık sistemi zayıf olan yavrulara hatta doğmamış yavrulara geçebilir. Tenyalar direkt olarak bir köpekten köpeğe geçmez; pireler kuşlar veya bazı kemirgen türleri sayesinde bulaşma gerçekleşir. Kalp kurtlarını, sivrisinekler yayar.
Ek olarak ısı seviyesinde anormallik olan (donmuş veya sıcak) gıdalar, bozuk gıdalar, kontamine gıdalar, çiğ gıdalar ve sindirimi güç olan protein ve karbonhidrat içerikli besinlerin gereğinden fazla tüketilmesi iç parazitlere sebebiyet verir.
Köpeklerde İç Parazit Hastalığı Öldürür mü?
İç parazit hastalığı tedavi edilmediğinde, çok ciddi sonuçlar doğurabilir ve bu ciddi sonuçlardan biri ne yazık ki ölüm olabilir. Bu sebeple tekrar belirtmekte fayda var ki, iç parazit hastalığında erken teşhis hayati öneme sahiptir.
Ergin köpeklerde yaşanan bağırsak parazitleriyle ilgili sorunlar hayati risk taşıyabilir bu riskin ölçütünü belirleyen pek çok hastalıkta olduğu gibi bağışıklık sistemidir, bağışıklık sistemi ne denli kuvvetliyse ve teşhis ne denli erken yapılmışsa, hayati risk oranı da o denli düşer. Kalp kurtlarının sebep olduğu iç parazit hastalığı direkt olarak kalbi etkileyip, solunum yollarına yüksek derecede hasar verdiği için yüksek oranda ölümle sonuçlanır bunun dışında özellikle kancalı kurtların sebep olduğu iç parazit hastalığı ölümcül olabilir.
Köpeklerde İç Parazit Hastalığı Hangi Irklarda Görülür?
Rottweiller, Pincher, English Springer Spaniel, Labrador Retriever, Doberman, Alman Çoban Köpeği, Siberian Husky ırklarından birine mensup olan köpekler iç parazit hastalığına yatkındırlar. Hastalığın etkenlerinden biri sıcak çevre olduğu için hastalık ısıların yüksek olduğu temmuz, ağustos gibi yaz aylarında daha sık gözlemlenir. Erkek köpekler iç parazit oluşumuna daha yatkındır. Hastalığa yatkınlığı belirleyen bir diğer etken de elbette ki bağışıklık sisteminin ne derece güçlü olduğudur, hiçbir hastalığı olmasa da yaşanabilecek sağlıksal problemleri önlemek adına köpeğinizin bağışıklık sistemini veterinerinizin tavsiyeleri ile özenle korumalısınız. Bununla birlikte 6 haftadan 20 haftaya kadar olan yavrular, aşılanma süreçleri tamamlanmadıysa iç parazit hastalıkları için daha yüksek risk taşırlar, eğer anne aşılıysa, yavrular 6 haftaya kadar anne sütü sayesinde korunabilirler.
Yorum (Yok)