Köpekte Lyme hastalığı (Lyme borreliosis), hem hayvanları hem de insanları etkileyen bir hastalık, zoonotik bir hastalık olarak değerlendirilmektedir. Kene ısırıkları yoluyla bulaşan hastalığın tespit edilmesi zor olur. Ciddi ve tekrarlayan sağlık sorunlarına neden olur. Bu nedenle, kene ısırıklarını önlemek için gereken uygun önlemler alınması gerek. Ve köpekler için söz konusu olan hastalığa karşı gereken aşılar uzman bir veterinere yaptırılması gerek. Köpeğinizde lyme oluşumu önlemeye çalışın. En azından bu konuda gereken önlemlerin alınımı ihmal edilmemiş olur.
Lyme Hastalığı
Köpeklerde lyme hastalığı, kene ile bulaşan hastalıklar arasında köpeklerde en yaygın olanlardandır. Ancak hastalık etkilediği köpeklerin sadece %5-10’unda semptomlara neden olur. Dolayısıyla lyme hastalığı her zaman kolaylıkla fark edilmemektedir. Lyme hastalığı Amerika Birleşik Devletleri’nde diğer yerlerde olduğunda daha yaygındır.
Köpeklerde meydana gelen lyme hastalığının tanısı esnasında anamneze yardımcı olma adına, veterinerinize köpeğinizin hangi organlarının bu hastalıktan etkilendiğine dair ipuçları vermeniz gerek. Köpekte lyme hastalığı leptospirosis, rematoid artirit, septisemia, sistemik lupus eritomatosis ve idiyopatik artirit ile karıştırılmaktadır. Lyme hastalığı teşhisi genellikle klinik muayene ve köpekte lyme hastalığı için pozitif bir kan testi ile doğrulanmaktadır. Testler 4 haftadan 6 haftaya kadar pozitif çıkar. Bu sebeple lyme hastalığının tanısını koymak için birkaç yöntem birlikte kullanılmaktadır. Bunlar; kan kimyası testleri, tam kan hücresi sayımı, idrar tahlili, dışkı incelemesi, seroloji gibi lyme hastalığının teşhisine özgü röntgenler olmakla birlikte lyme hastalığından etklilenen eklemlerindeki sıvı da analiz için alınmaktadır.
Lyme hastalığının köpeğinizde meydana gelmesini önlemenin bir yolu, yıl boyunca köpeğinize uygun bir kene önleyici kullanmaktır. Lyme- endemik bölgelerde yaşayan veya bu tip bölgeleri ziyaret eden köpeklerin daha fazla korunması için aşılanma etkili bir çözümdür. Ancak bazı keneler, örneğin lxodes keneleri mevcut aşıların etki etmeyeceği tipte patojenler taşıyabileceği için kene önleyici bir ürün yerine aşı önerilmemektedir. Lyme hastalığı aşısının köpeğiniz için fayda sağlayıp sağlamayacağı köpeğinizin ırkı, seyahat ettiğiniz güzergahlar hakkında veterinerinize bilgi verip, lyme hastalığı aşısının köpeğiniz için etki sağlayıp sağlamayacağını öğrenin.
Köpeğinizin lyme hastalığına yakalanması ve bu hastalığı başarılı bir şekilde atlatması lyme hastalığına karşı bağışıklık kazandığı anlamına gelmemektedir. Köpeğiniz söz konusu hastalığa tekrar yakalanmaktadır. Köpeğiniz aşı olsa da enfekte olur. Ancak bu nadir bir durumdur. Köpekte düşük düzeyde veya kısa süreli aşı antikorları olmasıdır. Yeterli antikor geliştirmesini sağlama için köpeğinizin aşıya verdiği tepkinin yıllık olarak izlenmesi tavsiye edilmektedir. Aşı antikorları, aşılamadan iki hafta sonrasında veya daha sonraki herhangi bir zaman diliminde Lyme Multiplex testi ile ölçülmektedir.
Hastalık Hakkında
Borrelia burdogferi ile enfekte olan keneler parklar gibi birtakım kozmopolit alanlarda bulunabilirler. Kendinize ait bahçenizde bu tip canlıların varlığını en aza indirme için bahçeniz bol güneş ışığı almasını sağlayın. Çimlerinizi düzenli olarak biçmeniz gerek. Yabancı bahçeler ve varsa ormanlık alanlarla aranıza çit çekin.
Evcil hayvanınızda canlı bir kene keşfettiğinizde, özellikte lyme hastalığının etkisi altında olan bir köpek hakkında okuduklarınızdan sonra ilk içgüdüsel tepkiniz olarak onu gördüğünüz an hemen çekmek isteyebilirsiniz ancak uzmanlar bu eylemi çıplak elle yapmak yerine sabırla gerekli önlemleri almanın daha güvenli bir yol olduğunun altını özenle çiziyor.
Köpekte Lyme Hastalığı Belirtileri
Köpeklerde meydana gelebilecek lyme hastalığı belirtileri her zaman kendini göstermese de göstermesi ihtimaline karşılık bu belirtileri sizler için listeledik.
Lyme hastalığının köpeklerde meydana gelebilecek olası belirtileri:
- Eklem iltihabı
- Topallık (Eklem iltihabından kaynaklanır.)
- Ateş
- Genel bir halsizlik hissi
- Değişen bacak topallığı (Lyme hastalığı geliştiren birçok köpek, eklemlerinin iltihaplı olması sebebinden kaynaklanan topallığa sahiptir. Bazı vakalarda topallık sadece 3-4 gün sürer, ancak aynı bacakta veya diğer bacaklarda günler veya haftalar sonra tekrarladığı gözlemlenebilir. Bu durumda bir veya daha fazla eklem şişmiş ve ağrıyor olabilir.)
- Depresyon
- Lenf düğümlerinde büyüme
- İştah kaybı
- Kemerli bir sırt
- Yürüyüşte anormallik
- Dokunma hassasiyeti
- Nefes alma problemleri
- Böbreklerde hasar (Bazı durumlarda lyme hastalığı böbrekleri etkileyebilir, bu nadirdir ancak yine de hastalığın böbrekleri enfekte etmesi de mümkündür.)
- Kalp hastalıkları (Nadiren)
- Sinir sistemi hastalıkları (Nadiren)
Köpeklerde meydana gelen lyme hastalığı bazen glomerülonefrite -böbreğin glomerüllerinin (bir çeşit kan filtresi) iltihaplanması ve buna eşlik eden işlev bozukluğuna yol açabilir. Söz konusu hastalığın bahsi geçen işlev bozukluğuna yol açması durumunda er ya da geç; köpek kusma, ishal, iştahsızlık, kilo kaybı, artan idrara çıkma ve susuzluk ve şişmiş uzuvlar gibi görünebilen anormal sıvı birikimleri gibi belirtiler göstermeye başladığında böbrek yetmezliği başlayabilir.
Köpeklerde Lyme Hastalığı; keneler yoluyla bulaşan, Borrelia burgdorferi bakterisinin neden olduğu bir durumdur. Semptomları çeşitli olmakla birlikte, tüm köpekler, hastalığın belirtilerini göstermeyebilir.
Köpeklerde Lyme Hastalığı İlk Belirtiler
Sadece köpeklere değil, diğer hayvan cinslerine ve insanlara bulaşan bu bakteriyel hastalık; kenenin ısırığı yoluyla köpeğinizin kan dolaşımına girer ve spiral bakteri Borrelia Burgdorferi durumuna yol açar.
Bakterilerin tüylü dostunuzun kan dolaşımına girmesiyle birlikte vücudun farklı bölgelerinde görülebilir ve burada çeşitli organ ve eklemlere, dolayısıyla genel hastalık sorunlarına yol açabilir.
Lyme hastalığı Orta Batı ve Doğu Amerika ile Ontario ve Kanada genelinde daha çok görülen geyik kenesinden bulaşır.
Köpeklerde Lyme hastalığı belirtileri çoğu zaman kendini göstermez. İnsanlarda da görülen bu hastalık daha kolay teşhis edilirken, köpeklerde belirtileri tespit etmek çok daha zor olabilir.
Lyme hastalığında görülen karakteristik belirtiler;
- Eklemlerde şişlik
- Sertleşme, rahatsızlık duyma ve ağrı hissi
- Enerjinin azalması
- İştahta azalma
- Ateş
- Değişken ya da tekrarlayan aralıklarla ağrılı topallama
Görülen ağrılı topallama, çoğunlukla aniden ortaya çıkarken; genellikle bir bacaktan diğerine geçme özelliği gösterir. Zamanla geçmesine rağmen, haftalar ya da aylar sonra tekrarlama tehlikesi vardır.
Köpekte Lyme Hastalığı Tedavisi
Lyme hastalığı tedavisi köpeklerde, insanlarda olduğundan daha kolaydır. Köpeğinizde söz konusu hastalığın bulunması durumunda, köpeğin durumu stabil olmadığı (örneğin; şiddetli böbrek rahatsızlığı) sürece ayakta tedavi edilecektir. Doksisiklin, köpeğinizin lyme hastalığından muzdarip olması durumunda reçete edilen en yaygın antibiyotiktir, ancak diğer antibiyotikler de söz konusu hastalık için etkili olabilir.
Köpeklerde Borrelia burgdorferi enfeksiyonunun neden olduğu lyme hastalığı için standart tedavi, 30 gün boyunca her 24 saatte bir oral yolla 10 mg/kg doksisiklin alınmasıdır. Bazı lyme hastası köpeklerin özellikle nefropatisi sahibi olanların tedavi süreci diğer köpeklere kıyasla daha uzun sürebilir.
Ne yazık ki, antibiyotik tedavisi her zaman Borrelia burgdorferi bakterisinden kaynaklanan lyme hastalığını tamamen ortadan kaldırmaz. Semptomlar düzelmektedir. Ancak daha sonra geri döner. Ve bir kez enfekte olan köpeğin gelecekte böbrek hastalığının gelişmesi her zaman için bir endişe kaynağıdır. Fakat bu konuda çok fazla paniğe kapılmanıza gerek yok. Veteriner hekiminiz tarafından verilen antibiyotikleri köpeğinize uygun şekilde uygulama, kronik sonuçların olasılığını azaltmaktadır.
Köpekte lyme hastalığı süresince, Borrelia’nın neden olduğu eklemlerin ani (akut) iltihaplanmasında düzelme, 3-5 günlük antibiyotik tedavisinden sonra görülmelidir. 3-5 gün içinde herhangi bir gelişme olmazsa, veterinerinize bu durumu bildirmeli ve tekrar bir inceleme yapmasını talep etmelisiniz.
Not: Köpekler meydana gelebilecek lyme hastalığının tedavi süresince profilaktik antibiyotik kullanımının önerilmediğini aklınızda bulundurmanızda fayda var.
Köpeklerde Lyme Tedavi Yolları
Köpeklerde Lyme Hastalığı, kene yoluyla bulaşır ve en çok geyik kenesi türünden bulaşır. Kara bacaklı kene olarak da bilinen geyik kenesi; köpeğinizin vücuduna girdiğin andan itibaren, birçok farklı bölgeye taşınarak, eklem ya da böbreklerde lokalize hale gelir.
Lyme hastalığının teşhis edilebilmesi için; fiziksel belirtiler takip edilmektedir. Hastalığı teşhis etmek için C6 Testi ve Quant C6 testi yapılmaktadır. C6 testi, proteine karşı antikorları gösterir. Antikorların olması, hastalık enfeksiyonunu aza indirir.
C6 antikorları; enfekte olmuş bir köpeğin ısırılmasından itibaren, ortalama 3-5 gün içinde teşhis edilmektedir. Ancak köpeğiniz hastalık belirtileri göstermeden önce, kan dolaşımına da yerleşmiş olabilirler.
Quant C6 testi ise; idrar tahlili yapılmasıyla birlikte, antibiyotik tedavisinin yapılıp yapılmayacağına dair, veteriner doktorunuza bilgi verecektir. Köpeklerde Lyme tedavisi için; antibiyotik, amoksisilin ve azitromisin tedavisi uygulanmaktadır.
Yapılacak tedavi, ortalama 4 haftadan ibarettir. Çoğu zaman ilk enfeksiyon şekli tekrar edecek ya da evcil hayvanınız, başka bir kene tarafından yeniden enfekte hale gelir. Bunun yanında hastalığın belirtilerinin çözülmesi ya da hafifletilmesi de uygulanacak tedavi içinde yer alır.
Köpekte Lyme Hastalığı Nasıl Geçer?
Lyme hastalığına Borrelia burgdorferi türünden bir bakteri sebep olur ve borrelia burgdorferi, ağır ağır beslenen sert kabuklu geyik keneleri veya ayı keneleri olarak adlandırılan keneler tarafından bulaşır. Lyme hastalığı genelde Borrelia taşıyan kene köpeğe yapışmasını izleyen 48 saat içerisinde meydana çıkar.
Kenelerin neden olduğu başka bakteriyel hastalıklar da vardır. Anaplazmoz ve babesiosis gibi köpeklerin yaygın olarak etkilendiği, ciddi bakteriyel hastalıklar da var.
Lyme hastalığıyla çok fazla benzer semptomları içeren Anaplazmoz yanında; Babesiosis ise, şiddetli düzeyde ve ani şoka, yüksek ateşe, koyu renk idrara bağlı olarak enfeksiyona sebep olur. Her iki bakteriyel hastalık için, Lyme hastalığının teşhisinde kullanılan yöntemler ve kan testleri kullanılmaktadır.
İnsan ya da köpeklerin birden çok türde hastalığa yakalanması
na neden olan kene ısırıklarında, enfeksiyon da oluştuğunda tedavi biraz daha zor bir süreçten geçecektir. Bu yüzden köpeklerde Lyme hastalığı nasıl geçer? Dikkatli ve özenli davranma önemlidir.
Lyme Hastalığı
Lyme hastalığı ve diğer bakteriyel hastalıklardan köpeğinizi korumak için;
- Köpeğinizin parmak aralarına, dudak ve göz çevresine bakın. Kulak içlerine, anüs yanına ve kuyruğun altına bakmanız önem kazanmaktadır.
- Yaptığınız kontrollerde, kene ısırıklarını ne kadar erken bulursanız, köpeğinizin enfeksiyona ya da ikincil bir hastalığa yakalanmasına engel olabilirsiniz.
- Keneleri yok etmek için; çift ince cımbız kullanabilirsiniz. Eğer bunu kendiniz yapamıyorsanız, muhakkak bir veteriner doktora başvurmanız gerekir.
- Veteriner doktorunuzun onayladığı, pire ve kene preparatlarını kullanarak, kenelerin köpeğinize ulaşmasını önleyebilirsiniz.
- Geyik kenesi oldukça küçüktür ve gençlik dönemlerinde toplu iğne başı büyüklüğünde olur. Yetişkinlik döneminde beslendiklerinde daha belirgin hale gelirler. Köpeğinizin üzerinde hareket eden bir kene gördüğünüzde; kenenin henüz beslenmediğini anlayabilirsiniz. Böyle bir durumda ince cımbız ucuyla çıkarılması gerekir. Ancak çıkarma işlemi sırasında kenenin döndürülmesi ya da savrulması ağız kısımlarında kırılmaya neden olur. Kene, köpeğinizin vücudunda kalır.
- Bahçeniz varsa; çimlerinizi mümkün olduğunda kısa olmasını sağlamak gerekir. Aynı zamanda endemik kene bölgelerinde bulunan çimenlik ortamlardan uzak durmak da önemlidir.
- Köpeğinize muhakkak aşı yaptırmanız gerek. Lyme hastalığına yakalanmasını önleyin. Bazı köpekler için uygun olmayan aşı yöntemi için, veteriner doktorunuza başvurun.
Keneler; bir yaprak, bir çimen ya da kısa ağaçlar üzerine tırmanarak avını bekler. Bu yüzden sevimli tüylü dostunuzu kalın çalılıklardan uzak tutun. Kenelerin sevimli dostunuza ulaşmasını bir derece daha düşürmektedir.
Köpekte Lyme Hastalığı Öldürür mü?
Ne yazık ki, lyme hastalığı elbette ki istenmeyen bir şekilde ölümcül sonuçlar doğurmaktadır.
Köpeklerde Lyme Hastalığı; geyik kenesi tarafından ısırılmasıyla oluşan bakteriyel bir hastalıktır. 2 mm’den daha küçük olan keneler, fark edilmesi zordur. Ancak yetişkinlik dönemlerinde beslendikleri zaman daha kolay gözle görülebilirler.
Lyme hastalığı bulaşmadan önce, enfekte bir kene, 36-48 saat içinde vücuda yerleşir. Bu yüzden hastalığın ilerlemesi hızlıdır. Lyme hastalığı; Antarktika dışında, tüm kıtalarda görülme yüzdesine sahiptir.
Yetişkin dişi geyik kenelerinin %50’si, köpeklerde Lyme hastalığına neden olan bakteriyi enfekte eder. Geyik kenelerinde donma derecesinde hayatta kaldıkları da bilinmektedir. Bu yüzden soğuk havalarda da sevimli dostunuz risk altındadır.
Birçok köpek sahibi köpeklerde Lyme hastalığı öldürür mü konusunda endişeli olur. Çünkü insanlarda ve köpeklerde görülen Lyme hastalığı ciddi durumlarda böbrek yetmezliğine neden olur. Ve bu durum, sevimli dostunuzun ölümüne neden olmaktadır.
Lyme hastalığı köpeklerde en çok; ani topallama, ağrı ve vücutta görülen şişkinlik şeklinde kendini gösterir. Bu yüzden köpeğinizi kene ısırıklarına karşı korumanız gerek. Daha sağlıklı yaşamasını sağlamanız gerek. Kenenin daha rahat yaşam ortamı bulduğu yerlerden uzak tutmanız şart. Aşılama işlemlerini gerçekleştirme ve veteriner doktorunuz tavsiyelerini göz önünde bulundurulması şart. İlaç tedavisi ve diğer önlemleri uygulamaktır.
Köpekte Lyme Hastalığı Hangi Irklarda Görülür?
Köpekte lyme hastalığı her ırktan ve her yaştan köpekte görülmektedir. Ancak köpekler lyme nefriti adı verilen ve ölümcül olan bir lyme hastalığı belirtisi vardır. Bu söz konusu belirti enfekte olan hayvanın böbreğinin iflas etmesine sebep olur. Ve araştırmalar Golden Retriever ve Labrador ırkına mensup köpeklerin bu belirtiye yatkınlık göstermektedir. Pozitif sonuç alan bir Labrador veya Golden Retriever derhal Doxycycline tedavisine başlatılması gerek.
Köpeklerde Lyme Hastalığı; özellikle geyik kenesi tarafından ısırılmayla bulaşan, bakteriyel bir hastalıktır. Daha çok, sıcak iklimin hâkim olduğu yerlerde sıklıkla görülmektedir. Ülkemizde Akdeniz kıyılarında ve belli bazı bölgelerde de görülmektedir. İlkbahar ve yaz aylarıyla erken dönem sonbaharda sıklıkla rastlanmaktadır.
Köpeklerde Lyme hastalığı hangi ırklarda görülmektedir? Bu hastalığı sıklıkla taşıyan ırklar, Alman çoban köpekleri. Ayrıca doberman ırkına ait köpeklerdir. Çoğunlukla kenenin ısırmasıyla bulaşan hastalık, bazı durumlarda kan nakliyle de bulaşmaktadır.
Keneler canlı dokunun ısırılması ve tükürük bezleri yoluyla canlı dokuya transfer olur. Köpeğinizi enfekte hale getirmektedir. İlk olarak; kemik iliği, karaciğer ve dalak gibi organlara yerleşir. Ortalama 3 hafta içinde çoğalmaya başlamaktadır.
Kan aracılığıyla da diğer doku ve organlara yayılma riski olur. Hastalığın en çok tahrip ettiği bölgeler şunlardır. Beyin, akciğer ve böbrek var. Bu dönemde kan yapıcı hücrelerin yapısı bozulmaktadır. Ve üretim de bozulmaya başlayarak, anemiye neden olur.
Hastalığın önlenebilmesi için, en önemli adım, köpeğinizin kenelerin ısırıklarına maruz kalacağı bölgelerden uzak durmasını sağlamaktır. Sadece ilkbahar, yaz ve sonbahar aylarında değil kış aylarında da köpeğinizin korunması gerekir.
Bunun yanında köpeğinizin düzenli olarak fırçalanması şart. Ve tımar edilmesi gerek. Kene ve pire gibi canlılar tarafından ısırılmasını önleyici işlemler arasındadır.
Yorum (Yok)