Zoonotik hastalık veya zoonozlar, bir hayvandan insana bulaşabilen bir enfeksiyonu veya hastalığı tanımlamak için kullanılan terimlerdir. Peki, çok zoonoz var mı? Toplamda, yüzden fazla hastalık hayvanlardan insanlara bulaşabilir. Köpekler, kediler, kuşlar, atlar, inekler, koyunlar, keçiler ve tavşanlar da dahil olmak üzere tüm evcil hayvanlar insanlara potansiyel olarak hastalık yayabilir, ancak söz konusu olan bu gerçek nadiren ortaya çıkar. Evcil hayvan sahiplerinin el yıkama başta olmak üzere temel hijyen ilkelerini kullanmaları gerekir, bu onların potansiyel bir zoonoz hastalıktan büyük oranda korunmalarını sağlayacaktır.
Köpeğimden Zoonotik Bir Hastalığa Yakalanma Riski Ne Kadar Yüksek?
Günümüzdeki bulgular köpeklerde zoonoz hastalıkların insan arkadaşları için çok fazla risk oluşturmamakla beraber, minimum risk oluşturduğunu göstermektedir. Bazı durumlar zoonoz hastalıklar, daha sık görülebilir, örneğin; hastalık veya ilaç kullanımından kaynaklanan bağışıklık sistemi zayıf olan kişiler.
Zoonoz Hastalıklara Karşı Daha Duyarlı Olabilecek Kişiler
- AIDS/HIV sahibi kişiler
- Kemoterapi gören insanlar
- Radyasyon tedavisi gören insanlar
- Yaşlı veya kronik hastalığı olan kişiler
- Doğuştan immün yetin eksikliği olan kişiler
- Organ nakli yapılan kişiler
- Kemik iliği nakli yapılan kişiler
- Hamile kadınlar (fetal bağışıklık sistemi tam olarak gelişmemiştir ve hamile kadının bağışıklık sistemi hamilelik sırasında değişkenlik gösterir)
Not: Eğer yukarıda bahsettiğimiz kategorilerden birine dahilseniz, köpeklerde zoonoz hastalıklardan dolayı endişelenip köpeğiniz eve gelmeden veya geldikten sonra ondan vazgeçmeniz gerektiği anlamına gelmez. Bu sadece köpeğinizi herhangi bir hastalık belirtisi için izlemeniz gerekmesidir ve buna ek olarak, köpeğinizle ilgilendikten sonra kapsamlı bir şekilde ellerinizi yıkamak ve köpeğinizin dışkısı veya idrarı ile doğrudan temastan kaçınmak gibi bazı temel hijyen önlemleri almanız gerektiği anlamına gelir.
Çok sayıda çalışmanın, evcil hayvana sahip olmanın faydalarının risklerden çok daha ağır bastığını kanıtladığını akılda tutmak önemlidir. Evinizi bir evcil hayvanla paylaşmak genellikle doktorun emrettiği şeydir.
Köpeklerde En Sık Görülmekte Olan Zoonoz Hastalıklar
- Ringwormu
- Salmonelloz
- Leptospirosis
- Lyme hastalığı
- Campylobacter enfeksiyonu
- Giardia enfeksiyonu
- Cryptosporidium enfeksiyonu
- Yuvarlak kurtlar
- Kanca kurtları
- Tenyalar
- Uyuz
- Kuduz
İnsanlarda Ciddi Bir Hastalığa Neden Olma Olasılığı En Yüksek Olan Zoonoz Hastalık
İnsanlarda ciddi hastalığa neden olma olasılığı en fazla olan zoonotik hastalıkların başında kuduz gelir. Bir virüsün neden olduğu kuduz, insanlara bulaşması durumunda, ne yazık ki neredeyse her zaman ölümcüldür. Buna ek olarak, Salmonella ve Campylobacter bakterileri ve Giardia’nın neden olduğu protozoan hastalığı gibi bazı bulaşıcı organizmalar şiddetli gastroenteritlere neden olabilir. Ayrıca insanlarda Weil hastalığı olarak bilinen leptospirosis, son derece ciddi karaciğer ve böbrek hastalığına neden olabilir, ancak bu söz konusu hastalık köpeklerde zoonoz hastalıklardan olsa da köpeklerden insanlara bulaşma sıklıkları nadirdir. İnsanlar genellikle bu hastalığa kontamine suya maruz kalarak yakalanırlar.
Yuvarlak kurtlar (Toxocara canis) ve tenyalar (Echinococcus türleri) karaciğer sorunlarına neden olabilir, ancak bu nedenlerden de insanlarda hastalık meydana gelmesi nadir bir olasılıktır. Enfekte köpek dışkısının doğrudan ele alınması, hassas bir kişide yuvarlak kurtların enfeksiyonuna neden olabilir. İnsanlara bulaşma, enfekte bir köpeğin dışkısında salınan yumurtaların yutulmasıyla gerçekleşebilir bu da bir hayli düşük bir olasılık olduğu için söz konusu hastalığa yakalanılma ihtimali de düşüktür.
Son olarak, Mite Sarcoptes scabiei, Cheyletiella akarlarının neden olduğu mantar Mikrosporum canis ve uyuzun neden olduğu saçkıran da dahil olmak üzere zoonotik cilt hastalıkları, doğrudan fiziksel temas yoluyla insanlara nispeten daha kolay bir şekilde bulaşır.
Köpeğimi Zoonoz Hastalıklardan Nasıl Korurum
Oldukça basit olan hijyen ve sağduyu, ortadan kaldırmazsa, bu uygulaması oldukça kolay olan tedbirler hastalığın köpekten insanlara zoonotik yayılma riskini büyük ölçüde azaltacaktır. Köpeklerde zoonoz hastalıkları önleyebilmek için yapabileceğiniz birkaç şeyi sizler için listeledik:
- Köpeğinizdeki herhangi bir hastalık veya hastalık belirtisinin köpeğinizin şahsi uzman veteriner hekimi tarafından derhal teşhis ve tedavi edildiğinden emin olun. Köpeğiniz hastaysa, onunla her temas ettikten sonra ellerinizi iyice yıkadığınızdan emin olun.
- Köpeğinizi yıkayın ve tüylerini tarayın edin. Bu davranış, zoonoz olsun veya olmasın herhangi bir cilt lezyonunun erken teşhis edilme şansını artıracaktır.
- Köpeğinize düzenli olarak onu çeşitli kurtçuklardan koruyabilecek ürünler verin. Bunu yapmanın en basit yolu, köpeğinizin düzenli muayenelerini yapan veteriner tarafından önerilecek olan uygun bir kalp kurdu ürününü kullanmaktır.
- Bahçe çalışırken veya köpeklerin, kedilerin veya diğer hayvanların idrar yapmış veya dışkılamış olabileceği alanlarda çalışırken eldiven giydiğinize emin olun.
- Köpeğinizin bahçenizde bıraktığı dışkıları gereken önlemleri alarak temizleyin buna ek olarak köpeğinizi yürüyüşe çıkarttığınız zamanlarda da gereken tüm malzeme ve önlemleri alarak, köpeğinizin izlerini temizlediğinizden emin olun.
- Çocuklar bu konuda dikkatsiz davranabilir ancak çocuklarınızın evcil hayvanınızın veya herhangi bir hayvanın dışkısı ile temas etmesine izin vermeyin.
- Herhangi bir hayvanı ele ettikten sonra her zaman ellerinizi yıkadığınızdan veya bir şekilde gerektiği kadar dezenfekte ettiğinizden emin olun.
- Köpeğiniz için ayrı yiyecek ve su kapları temin edin ve bu kapları ailenizin yemeklerinde veya herhangi bir amaçla kullandığı araç gereçlerden ayrı olarak yıkayın ve muhafaza edin.
- Evcil hayvanınıza ait yatakları sık sık yıkamayı ihmal etmeyin.
- Pire ve keneleri önlemek adına üretilmiş olan pire ve kene kontrol ürünlerini mutlaka rutin olarak kullanın.
Bu basit önlemlere uymak, size ve ailenize yönelik herhangi bir zoonoz hastalık riskini azaltmak için her şeyi yapmış olmanızı sağlamakla kalmaz, köpeğinizin arkasından gereken temizliği dışarda da yaptığınız için diğer bireyleri de zoonoz hastalıklardan korumuş olursunuz.
İnsanlardan Köpeklere Hastalık Geçer Mi?
Herhangi bir hastalığın bulaşması insanlardan köpeklere doğru olacak şekilde de ortaya çıkabilir. Boğaz ağrısı, tüberküloz ve pire bu durumun gayet yaygın örnekleridir. Bunlara ek olarak, Campylobacter ve Salmonella enfeksiyonlarına bağlı enterit, enfekte herhangi bir aile üyesinden veya yabancıdana köpeğinize geçebilir.
Yorum (Yok)